Στην σημερινη ουτως ή αλλως βιαιη και σκληρα κακοποιητικη κοινωνια,τα συμβαντα και τα περιστατικα βίας και κακομεταχείρισης βριθουν μεταξυ των ανθρώπων και υπάρχουν πολυεμφανιζόμενα στην καθημερινότητα και των μεσων ενημέρωσης αλλα και εμεις οι ιδιοι σαν προσωπικοτητες,σαν άτομα ερχομαστε σε επαφη με αυτά ακούγοντας αφηγήσεις ή και συμμετέχοντας σε αυτα οι ίδιοι, με γνωστούς,φίλους ή και πιο ξένους σε τέτοιες εμπλοκές. Δεν θα ηθελα να σταθω και να αναφερθώ στην “μεγαλης κλιμακας”οπως την ονομαζουν,βια, αλλα κυριως στα καθημερινα κακοποιητικα περιστατικα που σε ολους μας λιγο πολυ συμβαινουν και κακως βεβαια δεν τα θεωρουμε και τοσο σημαντικα ,γιατι παρολα τα αντιθετως λεχθεντα,ουσιαστικα έχουμε συνηθίσει την βια σας γεγονος και με όποια της μορφή,να περιέχεται και να είναι ενεργή στην καθημερινότητά μας.
Σε καμια περιπτωση δεν μπορουμε να ορισουμε σαν βια μονο την σωματικη και μονο αυτην της “μεγαλης κλιμακας” αλλα κυριως οφειλουμε να ριξουμε φως και στην καθημερινη,την αδιορατη,την πιο αθόρυβη,την υποτίθεται πιο αθώα αλλά εξίσου επικίνδυνη και τρομερά δυσάρεστη βία και με τις πολλές και περίπλοκες παρενέργειες.
Η συναισθηματική βία και η ψυχολογική κακοποίηση είναι εδώ παρούσες!
Και αυτο γιατι αυτη η βια,η συναισθηματικη,η ψυχολογικη στην πλειοψηφια των περιπτώσεων δεν γίνεται αντιληπτή αλλά και όταν γινεται υπαρχει μια σαφέστατη προσπαθεια υποτίμησής της και αθώωσής της και λανθασμενα την υπολογιζουμε σαν κατι άκακο,για να μην πω συνηθισμενο.Πλην ομως αυτη παραμενει ωμή,σκληρή και βαναυσα επώδυνη ,όσον αφορά τα αποτελέσματά της και τις οδύνες που την συνοδεύουν.
Εχει πολλες φορες την μορφη της χειραγώγησης και της χειριστικοτητας και το πιο συνηθες ειναι να συμβει αναμεσα σε ανθρωπους που εχουν κοινους δεσμους μεταξυ τους που εχουν “επιλέξει”αυτον τον αδόκιμο,ανορθοδοξο και ενδεδυμενο με αρνητικα συναισθηματα τροπο να συνδιαλεγονται μεταξυ τους ,κατι σαν ενας τροπος επικοινωνιας με το να εκβιαζουν ο ενας τον αλλον,με εναλλασομενους καθε φορα ή καποιες φορες ρόλους με τον θυτη να γινεται θυμα και το θυμα να γινεται θυτης και αλλοτε με πιο σταθερους και μονοδιάστατους δηλαδη ο ενας ειναι ο ξεκαθαρα θυτης και ο αλλος παντα το θυμα.
Κι επειδη η σχεση που μπορει να εχουμε με το ατομο που ασκει αυτην την συναισθηματικη βία επάνω μας .ειναι συνηθως αυτο που λεμε “δικος μας ανθρωπος”,ειτε συντροφος,ειτε συγγενης,ειτε μετεχει στο πολυ κοντινο μας και φιλικο μας περιβαλλον,το οικογενειακο ή το εργασιακό,η αξίωση μας για σωστή συμπεριφορά ελαττώνεται ,προς χαριν της οποιας σχεσης.Γιαυτο και τις περισσοτερες φορες ειμαστε οχι μονο εκτεθειμένοι στην βια αυτή αλλα και την δεχομαστε πιο εύκολα,όντας απροετοίμαστοι για να μην πώ και αβοηθητοι.
Έτσι παραμένουμε σιωπηλοί και πολλες φορες διαρκως εκτεθειμένοι, δυσάρεστα έκπληκτοι και ανέκφραστοι.
Η υποτίμηση μπροστά σε τρίτους με την απαξίωση και τον εξευτελισμό ειναι συμπεριφορές που εύκολα και συχνα απαντώνται απο δικα μας άτομα,οταν αυθαίρετα και εν πολλοίς αδικαιολόγητα αποκτούν ένα τέτοιο δικαίωμα ,χωρις ποτε εμεις οι ιδιοι να εχουμε συνηγορήσει στο έλασσον για κάτι τέτοιο.
Επισης οι εκφοβισμοί και εκβιασμοί με την μορφή της οικονομικης ασφυξιας και τις επαναλαμβανόμενες απειλές,λεκτικές και άλλες εξυβρίσεις από κάποιον/α με τον οποίο σχετιζόμαστε ή κινούμαστε στον ίδιο χώρο ή βρισκόμαστε σε κάποια κοινή πορεία ή εργασια αποτελούν ενα κοκτειλ τοξικών και αρνητικών κινήσεων απέναντί μας που μόνο πόνο,ματαίωση,δάκρυα και δυσάρεστα συναισθήματα μπορεί να μας γεμίσει.
Η αυστηρη,βαναυση και αδικη κριτικη που πολλες φορες αντιλαμβανομαστε γυρω μας και της οποιας γινομαστε στοχος, δεν μπορει παρα να περιλαμβάνεται σε αυτο που ονομαζουμε ψυχολογικη βια και συναισθηματικη κακοποιηση.
Ολα αυτα βεβαια μπορουν να συμβουν και απο αγνωστους ή και ελαχιστα γνωστους σε εμας ανθρωπους αλλα εκει που κορυφωνονται τα δυσαρεστα συναισθηματα μας και η ψυχη μας υποκειται σε βαναυση μεταχειριση ειναι οταν συμβαινει ή επιχειρειται απο τους πιο κοντινους μας ανθρωπους .
Γιατι τοτε ειναι που ποναει πιο πολυ...οταν απο εκει που περιμενουμε στηριξη,αγαπη και αφοσιωση ,καλη προαιρεση και διαθεση απεναντι μας εισπράττουμε το σκληρο και ακανθωδες προσωπο της ψυχολογικης βιας.
Η συναισθηματικη κακοποιηση,αυτη η τιμωρητική και οδυνηρη αντιμετώπισή μας,μπορει να λαμβανει διάφορες μορφες .Οπως την παραποιηση των γεγονοτων για πραγματα που γνωριζουμε καλα και οι ιδιοι εχουμε δει,με τις ελλειπης πληροφοριες σε θεμελιακα και σημαντικα μας ζητηματα,με την αποφυγη της συζητησης και των απαντησεων που οφειλουν να μας δωσουν(δωθουν)και μεσω της σιωπης ,της αποκρυψης και της απομονωσης μας. Ολα αυτα δεν μπορει παρα να ματωνουν την ψυχοσυναισθηματικη μας κατασταση.
Μην γελιόμαστε ,ειναι ξεκαθαρα μια τιμωρητικη,μια βιαιη και μια εχθρικη και επιθετικη συμπεριφορα απεναντι μας.
Ακομη, οι απειλες για ενδεχομενη σωματικη βια,για απομονωση και αποξενωση απο γονεις και παιδια,οι εκβιασμοι για χωρισμο ή και για ευρεση αλλου συντροφου ειναι συμπεριφορες που πληγωνουν βαθια τον ψυχισμο μας και μας καθιστουν μετεωρους συναισθηματικα και ολομοναχους ψυχικα.
Σε αυτες περιλαμβανονται ακομη και οι απειλητικες φρασεις για αυτοχειρια απο μερους του δραστη με την ταυτοχρονη ψυχολογικη εκβίαση ,στις οποιες υποβαλλεται το θυμα και που καταγράφονται και λογιζονται σαν εξοχως επιθετικες και βαναυσα κακοποιητικες στην ισορροπία του εαυτου μας και εχουν σαν σκοπο να διαρρηξουν με δόλιο τρόπο το ηθικο μας στατους.
Σε αυτου του ειδους τις κακοποιητικες διαδικασιες και τις μορφες βιας ,η ιδιαιτεροτητα ειναι οτι προερχονται απο δικους μας ανθρωπους -λιγοτερο ή περισσοτερο-και ειναι αυτο που την κανει να ποναει και να μας βασανιζει πολυ περισσοτερο αλλα και ταυτοχρονα αυτο που την κανει λιγοτερο αντιληπτη,αδιορατη,πολλες φορες ξαφνικη και γιαυτο και πολυ συχνα συγχωρουμενη ,ενω σε καμια περιπτωση δεν ειναι λιγοτερο επωδυνη ,αρνητικη,σκληρη και χειριστικη απο τις υπολοιπες μορφες της.
Ετσι και ενεκα της σχεσης-της όποιας σχέσης-μπορει να υπαρχει αναμεσα στους δυο αυτους ανθρωπους ,τον θυτη και το θυμα,εκεινος που την υφισταται σαν θυμα προσπαθει απελπισμενα πολλες φορες να βρει και ελαφρυντικά και να δικαιολογήσει την συμπεριφορα του θύτη και φτανει ακομη και σε σημειο εξαιτιας της επιτυχιας του χειρισμου του θυτη να ριχνει την ευθυνη και να κατηγορει τον ιδιο του τον εαυτό,μιας και του παρουσιαζονται τα γεγονοτα σαν αποτελεσμα των δικών του πράξεων και παραλείψεων.
Παυει να ειναι ο εαυτος του,συχνα εχει καταθλιπτικη συμπεριφορα στην καθημερινότητα του και νιωθει μεγαλη κουραση,αφου ειναι συνεχεια αγχωμενος και φοβισμενος μηπως και “προκαλεσει” ξανα την μηνη του βασανιστή του.
Πολυ συχνα δε εκτος του να κατηγορεί τον εαυτο του,σαν να εκανε ο ιδιος λαθος,αλλαζει προσκαιρα τις επιλογες του και τις συμπεριφορες του,μειωνει αυτοβούλως την προσωπικοτητα του και θρυμματιζει την βαρια πληγωμενη του υπερηφανεια .
Φτανει ακομη και σε σημειο να αναλαμβάνει ο ίδιος την ευθυνη,που προφανως δεν εχει,για να αποφυγει τους καυγαδες και για να απαλλαχθεί απο τον φοβο αντιποινων σε οτι κανει και σε οτι πει...
Γενικα ακινητοποιείται ψυχικα και και παγωνει σωματικα,καθισταται αβουλο προσωπο,προς αποφυγη τσακωμων και της επαναληψης των ιδιων δυσαρεστων συναισθηματων και των τοσο οδυνηρων βιαιοτήτων.
Φυσικα ολη μας η συμπεριφορα ειναι φοβισμενη ,πληγωμενη,απενεργοποιημενη απο τα προσωπικα μας θελω,απο τα ζητουμενα μας,τις απαιτησεις και τα ονειρα μας ,τις δυνατοτητες μας και τους στοχους μας.Σηματοδοτεί την παραιτηση μας ουσιαστικα απο τον ιδιο μας τον εαυτο και την αποξενωση απο την ψυχη μας και τον κομματιασμενο εγωισμο μας.
Κι αυτο δεν συμβαινει ουτε τυχαια,ουτε μοιρολατρικα,ουτε κατα τυχη,ουτε κατα συνηθεια.Συμβαινει γιατι το ανεχόμαστε!
Αυτος ο αποχωρισμος απο το ουσιαστικο και αυτοκαθοριστικο μας Είναι,συμβαινει επειδη ο ανθρωπος που εχουμε απεναντι μας,ο θυτης,που πολλες φορες ειναι συγγενης μας και κοντινος μας ,δικος μας ανθρωπος ,κανει,προσποιείται ή και μπορει να το πιστευει για λιγο,πως το μετανιωσε και νιωθει ενοχες για τις πραξεις του.
Αλλες φορες το αρνειται εντελως,ριχνοντας μας(στο θυμα)την προκληση των βιαιοτητων, σαν να μας λεει οτι το υπεστεις ολο αυτο,επειδη το προκάλεσες...
Μεσα σε ενα τετοιο πλαισιο ψευδομετανοιας και υπουλης οσο και ψευτικης αυτοθυματοποιησης δεν διστάζει να δικαιολογεί τις συμπεριφορες του εκλογικευοντας τες και με τροπο συστηματικο (και πραγματικα χειριστικο και αρρωστο θα ελεγα)περιμενει το θυμα του στη γωνια, ετσι ωστε σε καθε ενεργεια του ή σκεψη που θα εκδηλώσει,να την χρησιμοποιησει εναντιον του (θυματος),θυμιζοντας του και αυτοαθωώνοντας τον εαυτο του και για τις προηγουμενες βιαιες και κακοποιητικες συμπεριφορες του.
Διατεινεται οτι το θυμα τον προκαλει και οχι μονο αυτο, αλλα και επειδη ενιοτε μπορει καπου καπου να νιωθει και ενοχες,προβαινει σε ενεργειες και δημιουργει εκεινες τις συνθηκες που θα φερουν στο θυμα τις αναλογες αντιδρασεις ,ετσι ωστε να του ειναι πιο ευκολο να επαναλαβει και μαλιστα “τροπον τινα” δικαιολογημενα την συμπεριφορα του.
Δημιουργει εν ολίγοις συνθηκες αυτοπαγίδευσης του θυματος για να το εξαναγκάσει σε διαμαρτυρια και να ξεδιπλώσει ετσι πιο απενοχοποιημενα την συναισθηματικη κακοποιηση. Εξισου πολλες φορες συνανταμε τον θυτη να φερεται σαν να μην πιστευει οτι διεπραξε ο ιδιος τις συναισθηματικες αυτες κακοποιησεις,να αρνειται τις πραξεις του ή και ακομη για λιγο καιρο να κατευναζει τον κακο του χαρακτηρα και για μια περιοδο,για ενα διαστημα να δειχνει μια φυσιολογικη ή ακομη και ιδανικη συμπεριφορα τροφοδοτώντας το θυμα με ελπιδες για βελτιωση,ριχνοντας του σταχτη στα ματια,πως απλα ολα αυτο ηταν μια κακη παρενθεση, υιοθετωντας πειστικοτατες και παραστατικότατες υποσχεσεις αλλαγής.
Αυτες οι καταστασεις της συναισθηματικης κακοποιησης εχουν σαν πρωτο και βασικο χαρακτηριστικο τους την διαιωνιση τους.
Και αυτο γιατι περα απο το οτι περιεχουν τακτικισμους,χειρισμους και ηθικες πιεσεις , διεξαγονται κυριως απο ατομα με τα οποια οχι μονο εχουμε αλλα και θα συνεχίσουμε,αναποφευκτα να εχουμε επαφες και σχεσεις κανοντας την απεμπλοκή μας εξαιρετικα δυσκολη.
Κι οσο κι αν περιεγραψα ικανοποιητικα το εξαιτερικα δυσαρεστο των παρενεργειων της,η συναισθηματικη κακοποιηση και ο ψυχολογικος εκβιασμος,η ψυχολογικη χειριστικοτητα στις περισσοτερες των περιπτωσεων ,επειτα απο την δημιουργια του επεισοδιου και της εντασης, τους καυγαδες,τις φωνες και τους θυμους που ακολουθουν,κλεινουν με την ηρεμια και τελικα με την επιφανειακη συμφιλιωση.
Ειναι λοιπον το καλυτερο υποστρωμα,το ιδανικοτερο εδαφος και το αποδοτικοτερο λιπασμα για την επαναληψη τους και ενιοτε με την ενδοτικότητα και χωρις τις απαραιτητες αντιδρασεις, για την αυξηση της σφοδροτητας τους προς το χειροτερο και προς το βασανιστικότερο.
Οι καθαρες και οι λιτες εξηγησεις ,ο αυτοσεβασμος,η μηδενικη ανεκτικότητα και η εδραίωση της αυτοπεποίθησης μας και της ψυχικης μας ανεξαρτησιας σιγουρα μπορουν να λειτουργησουν σαν αντιδοτα,σαν αντιβιωσεις σε αυτες τις μορφες κακοποιησης .
Και το σημειώνω με εμφαση και τονιζοντας το αυτό,γιατι δεν ειναι μονο το οτι θα νομιμοποιησουμε και θα παγιωσουμε στρεβλες και συναισθηματικα αθεμιτες πρακτικες “δολοφονιας” προσωπικοτητων αλλα θα το λογιζουμε και σαν φυσιολογικο.
Το χειροτερο απο ολα ειναι πως αν συμβιβαστούμε για τον οποιονδήποτε λόγο ή με τον οποιονδηποτε τροπο,τοτε παντα στη ζωη μας θα ψαχνουμε να μπουμε σε τετοιες κακοποιητικες σχεσεις και επαφες,σαν μια μορφη “εξαρτητικης συμπεριφορας” και παντα συνειδητα ή και ασυνειδητα θα αυτοθυματοποιούμαστε καταστρεφοντας και τον εαυτο μας και οτι καλο μπορει να μας συμβει...( νομιζοντας οτι οτι φταιμε παντα εμεις και οτι οι ψυχολογικες κακοποιησεις που δεχομαστε θα μας φαινονται σαν κατι το φυσιολογικο).