Φανταστειτε την καταθλιψη σαν μια μαυροντυμενη γυναικα που απροσκλητη μας επισκεπτεται στη ζωη και στο σπιτικο μας.
Μπορει ακομη να την εχουμε συναντησει και στον δρομο και να εχουμε ανταλλαξει λοξες κλεφτες ματιες.Μα αν τυχει και χτυπησει την πορτα σας μην την διώξετε...προσκαλεστε την μεσα,προσφερεται της ενα καθισμα ,συμπεριφερθειτε της οπως στους φιλοξενούμενούς σας και ακουστε με προσοχη αυτα που εχει να σας πει…
Στην εποχη μας και σε βαθμο ολοφανερα πιο συχνο απο οτι παλαιοτερα συνανταμε ανθρωπους-αντρες και γυναικες-με ενα βαθυ σουρουπο στα ματια τους ή ακομη κι ολοτελα σβηστους,σε απολυτο σκοταδι.
Μπορουμε να δουμε μεσα τους την πληρη εγκαταλειψη του εαυτου τους,την βεβαιωμενη παραδοση,το ρήμαγμα της ενεργητικοτητας τους,ακομη και την απουσια καθε διαθεσης για ανακαμψη και μια ολοενα και πιο σαφη εικονα προς την επερχουσα ψυχικη καταρρευση και παραδοση απο καθε μορφη αντιδρασης.
Και μοιαζουν αυτοι οι ανθρωποι σαν τα παλια μεγαλα εργοστασια που καποτε σφιζαν απο ζωη,απο φωνες,απο παρουσιες και τωρα στεκονται εκει ερημα,μισοσκοτεινα,σιωπηλα και βυθισμενα σε περασμενα μεγαλεια. Ακινητοποιημενα,ψευτοστηρίζονται στις σαπισμενες κολώνες τους, καιρο τωρα, λες και παγωσε ο χρονος ξαφνικα κι απο τον χαλασμο που γινοταν με τις φωνες των ανθρωπων που δουλεύαν εκει,τωρα μοιαζουν με νεκροταφεια ονειρων,σκεψεων,πραξεων,σχεσεων και συναφειων.
Σαν ερχεσαι σε επαφη με αυτους τους ανθρωπους που δεχθηκαν την επισκεψη της “θειας με τα μαυρα”κι εχεις μια κοντινη επαφη μαζι τους,οποτε κι ενα θαρρος παραπανω,ενα απο τα πρωτα πραγματα που σου ερχονται στο μυαλο ειναι να μπορεσεις να βοηθησεις,να πλησιασεις πιο κοντα τους και τουλαχιστον να τους ακούσεις και να δηλωσεις την επιθυμια σου οτι θα κανεις οτι μπορεις.
Λιγα πραγματα ξερεις και ακομη λιγοτερα θα μπορεσεις να καταφερεις παρολη την καλη σου προθεση…
Σε αυτο το σημειωμα μου θα προσπαθησω με καθε τροπο να αποστασιοποιηθω απο την ιδιότητά μου σαν ψυχολογος και θα προσεγγισω το θεμα οπως το βλεπω και το αντιλαμβανομαι σαν πολιτης, σαν μελος αυτης της κοινωνιας με συμμετοχικη και συνεργατικη πορεια μεσα σε αυτη και τις πολυπλευρες διαστασεις της. Ετσι, στον συνεχως μεταβαλλομενο και ασταθη κοινωνικο ιστο και διχως τις ικανες εκεινες κοινωνικες σχεσεις και δεσμους που δημιουργουσαν γερους και στερεους συνεκτικους δεσμους και μπορουσαν συχνα να αποτελουν αναχωμα στις επελασεις των καταθλιψεων,ο σημερινος ανθρωπος παραμενει ολομοναχος. Ερχεται συχνα σε ολομετωπες συγκρουσεις,τρεχει να προλαβει τις γρηγορες εναλλαγες των δεδομενων βιωνοντας διαρκως την συνθηκη της ανασφαλειας που γινεται πλεον ενα καθεστως,κι ενα ρηγμα που συνεχώς βαθαινει στην ζωη του.
Στην αυστηρη ορθολογικοποιηση των παντων και με τα παντα να ειναι μετρησιμα με θρησκευτικη ευλαβεια,ολα κρινονται απο την αποτελεσματικοτητα σου,η οποια θα φερει το κατα το δυνατον μεγαλυτερο κερδος…
Η οικονομια και οι νομοι της ειναι ο απολυτος αρχοντας και η μοναδικη αληθεια! Ο ανθρωπος απανθρωποιειται και πλεον δεν εχει καμια σημασια,μιας και δεν παιζουν κανενα ρολο, αφου δεν αποφερουν κερδος,ουτε το πνευμα του,ουτε τα συναισθηματα του,ουτε καν τα ταλεντα του! Το μονο που αφορα το παρον καπιταλιστικο συστημα ειναι η εξειδικευση σου που θα ειναι η καταλληλη και και που χρειαζεται αυτη τη η οικονομια.
Σε αυτο το συστημα που η ορθολογικοποιημενη και με σαφηνεια μετρησιμη,η απο πριν υπολογισμενη αποτελεσματικοτητα που δεν μπορει να ξεφυγει ουτε κατα χιλιοστο απο τα προκαθορισμενα, στερει απο τον ανθρωπο την ζεστασια της υπαρξης του αλλα και του ακινητοποιουν και του παγωνουν καθε διακινηση των συναισθηματων του,που απαιτουν οι σχεσεις και οι επαφες των ανθρωπων.Ο ιδιος δυσκολευεται να ειναι σε επαφη με τα “εντος”του να πελαγοδρομούν και να νιωθουν χαμενα και ανενεργα.
Ετσι οι επιπτωσεις, σε οποιους δεν μπορουν να συγχρονιστούν υπο αυτους τους ορους, δεν εχουν μονο κοστος στην υλικη πλευρα της ζωης των ανθρωπων αλλα κυριως στην ψυχοσυναισθηματικη ,την νοητικη και γενικοτερα στην ευρυθμη λειτουργια της υπαρξης τους.
Το ψυχοσυναισθηματικο κοστος ειναι ανυπολογιστο!
Ακομη και ο μορφωμενος και παιδευμενος ανθρωπος αντιλαμβανεται πλεον οτι ο κοπος που κατεβαλε, οι οποιοι αγωνες και θυσιες που διεξηγαγε για να μπορει να υπαρξει σαν ωριμη προσωπικοτητα,ολα αυτα διολου δεν αφορουν ή εχουν να προσφερουν κατι στο παρον οικονομικο συστημα μιας και το ζητουμενο του ειναι να αποτελεσει ο ιδιος μια “χρησιμη,πλην ομως αμελητεα μοναδα”στην παγκοσμιοποιημενη οικονομια.
Ενα ελαχιστο γραναζι και τιποτε παραπανω απο ενα εξειδικευμενο υλικο που μπορει να ειναι και αναλωσιμο ανα πασα στιγμη!
Εξαφανιζεται δηλαδη ο ανθρωπινος παραγοντας και οι ιδιοτητες του και πλεον προσδιοριζεται μοναχα απο το ποσο καταλληλη ειναι η μονοδιαστατη εξειδικευση του ,την οποια βεβαια οφειλει να μεταβαλλει να να προσαρμοζει συχνα αναλογως των συνεχων μετασχηματισμων “της αξιας”της στο χρηματιστηριο της χρησιμοτητας που εχει η αποδοση του.Παντα ως προς την καλυτερη εξυπηρετηση των οικονομικων συμφεροντων και του κερδους που ο ιδιος θα δημιουργει…
Ο ανθρωπος ενδοσκοπώντας,οχι απλα νιωθει μετεωρος και και χωρις καμια αυτοπροσδιοριστική σταθερη και αξια αλλα και χωρις να εχει την παραμικρη δυναμη αφου εχει απεμπολήσει την ικανοτητα του να υπαρχει “σαν υποκειμενο”της ιστοριας”,που θα συμμετεχει στην διαμορφωση της ,αλλα λογιζεται σαν ενα “περιττο κι αναλωσιμο ερμαιο της”...
Χανει την συνειδηση του εαυτου του και την στοχαστικη του δυνατοτητα και η ιστορια του αλλα και η διαμορφωση της ταυτοτητας του πλεον συμπιπτουν μονοδιαστατα με την καταλληλοτητα του και την επικαιροτητα της, σαν ενα γραναζι που οφειλει προσαρμοζει συνεχως την εξειδικευση του!
Σαν να βρισκεται μεσα σε μια κινουμενη αμμο στην οποια πρεπει συνεχως να μετακινείται με περισση ελαστικοτητα για να κερδισει απλα την υπαρξη του,για να εχει το κεφαλι του εξω απο την λασπη..ισα ισα για να μπορει να επιβιωνει !
Δεν μπορει σε καμια κοινωνικη συνθηκη ο ανθρωπος σαν οντοτητα να αξιζει μοναχα γι αυτο που ειναι ειδικευμενος να παραγει κι οχι γι αυτο που νιωθει ,για την αντιληψη του,την ποιοτητα του,την ευγενεια του,την προσωπικοτητα του που δεν δυναται να ειναι μονοδιαστατη και μονοχνωτη.
Ειναι βαρβαρο ενα συστημα που σε αξιολογει μονοπλευρα και μονο αν διεκπεραιωνεις συγκεκριμενες εντολες και πραγματα και ικανοποιεις μονοσημαντες ,μονομερεις απαιτησεις.Ειναι σαν να απευθύνεσαι σε μηχανη κι αυτο δεν μπορει να ειναι φυσιολογικο,δεν μπορει να ειναι ανθρωπινο! Απο τον απανθρωπισμο βαδιζουμε ολοταχως προς την μηχανοποιηση του ανθρωπου,που τον θελει απομακρυσμενο και ουσιαστικα ευχουχισμένο κι αποκομμενο απο την ανθρωπινη του φυση.
Ειναι σαφες και θαρρω φυσιολογικο πως σε αυτες τις συνθηκες η προσωπικη του ευαλωτοτητα και η ψυχικη του ανθεκτικοτητα δεν μπορει παρα να κλωνίζονται. Το ψυχοσυναισθηματικο του οικοδομημα δεν θα μπορει να ισορροπεί ικανοποιητικα και θα δεχεται επισκεψεις απο θειες με μαυρα ρουχα!
Η πιεση που ο συγχρονος ανθρωπος νιωθει σε τετοιες συνθηκες κι εχοντας παντα την έγνοια της αυτοπραγματωσης κατα νου του,σιγα σιγα τον ωθουν απεμπολει καθε πιθανη προσελκυση της ευτυχιας στην ζωη του.
Αυτο που ο Φρουντ μας ειπε πως “η ευτυχια ειναι η εκπληρωση καποιας παιδικης μας επιθυμιας”,μοιαζει τωρα αυτοματως και αναποδραστα ακυρωμενο και με τον τροπο αυτο ο ιδιος ο ανθρωπος καταργει και παραιτειται απο καθε στοχο στην ζωη του.
Θελει προσοχη! Δεν μπορει παντα οι στιγμες οι καταλληλες για βαθιες και ειλικρινεις αυτοαξιολογησεις,για τιμιες αυτοκριτικες και συνεπεις απολογισμούς να αναβάλλονται επ αοριστω!
Γιατι οι “θειες με τα μαυρα ρουχα” θα πληθαινουν τις επισκεψεις τους στο ψυχικο μας σπιτικο!Οι ψυχικες ανθεκτικοτητες θα φθίνουν ολο και περισσοτερο γιατι ενα πραγμα που σε κρατάει ζωντανό ειναι η οσμωση με τον εαυτο μας,οι εναλλαγες της ζωης με τα καλα και τα κακα της γεγονοτα και γενικα η συναισθηματικη κινητικοτητα που θρεφει την εσωτερικη μας δυναμη,την ατσαλωνει και καθιστα ισχυρη την εξελιξη της αυτοπραγματωση μας. Οι χιλιαδες εκκρεμοτητες που εχουμε αφησει να ξεχαστούν μεσα μας,οι φιλοδοξίες μας που εχουν πια σαπισει, οι πολλες ακρωτηριασμενες επιθυμιες μας και οι μυριες προδομένες κι αθετημενες προσδοκίες που επιφυλαξαμε για τον ίδιο μας τον εαυτο,τον αληθινο ,τον γνησιο, τον δικο μας,τον παιδικο μας…εαυτο!
Κι αφου λεγεται πως “ευτυχια ειναι η εκπλήρωση καποιας παιδικης μας επιθυμιας”ακομη κι αν καταφεραμε να εχουμε μια ανετη και ευκολη ζωη,διχως οικονομικες στερησεις,ο πλουτος δεν μπορει να μας δωσει παρα ελαχιστη ευτυχια...γιατι απλουστατα ο πλουτος δεν ειναι επιθυμια καμιας παιδικης ηλικιας!!! Απο κει και περα οι αντιδρασεις απεναντι σε ολο αυτο πιθανοτατα θα ειναι σπασμωδικες και αυτη η τεραστια ποσοτητα θυμου αναμεμειγμένου με πικρα θα μας ωθήσουν να προστρεξουμε σε επιφανειακες ανούσιες φυγές οπως τα χαρτια και ο τζογος,τα ναρκωτικα και το αλκοολ, το ατελειωτο φαγητο, η παραλογη υπερκατανάλωση και τα ασταματητα ψωνια,οι ψευτοερωτικες σχεσεις συνοδευμενες απο το αψυχο σεξ κι ολα αυτα που θα εξουθενωσουν ακομη περισσοτερο τον ηδη βεβαρημενο και βαναυσα κακοποιημενο ψυχισμο μας!
Οταν τα πραγματα εχουν φτασει στο απροχωρητο και η ψυχικη ασθενεια ειναι πια γεγονος και με παντα απουσες τις αληθινες,τις ουσιαστικες σχεσεις,τις μακροχρονιες,οταν οι συνευρεσεις με τους ανθρωπους και η ομαδικότητα στην υπαρξη ειναι πια αγνωστες,οταν το κοινωνικο “σχετιζεσθαι”αποτελεσει παρελθον...οι θειες με τα μαυρα παιρνουν την θεση τους στην ζωη μας…
Ειναι επιτακτικο κι αναγκαιο για την ψυχικη υγεια του ανθρωπου το συναισθημα του συμπασχειν,του συνανηκειν και του συνυπαρχειν...ολα αυτα μας χαριζουν μια αισθηση σιγουριας και ενισχυουν αποφασιστικα την ψυχικη μας ευμαρεια και στιβαρότητα και μας καθιστουν συναισθηματικα ανθεκτικους δρωντας εναντια στην αποξενωση,την απωλεια νοηματος και την μοναξια!
Ετσι στην “θεια με τα μαυρα”και μπροστα της θα μιλησουμε με τον εαυτο μας και για τον εαυτο μας.
Εν αναγκη θα παραδεχτουμε την εξουθενωτικη και τρομακτικη κατασταση που βιωνουμε...θα μας μιλήσει κι αυτη...θα την ακουσουμε...κι ας μας βρει ανήμπορους,ενοχικους κουρασμένους και αδειους….Ομως, ας μην την αποπαρουμε, γιατι αφου μας επισκεφτηκε ειναι υπαρκτη στην ζωη μας,ας συνομιλήσουμε μαζι της,ας την αποδεχτούμε με στοχο την βιωσιμότητά μας και την επανάκαμψή μας. Να της δωσουμε την απαραιτητη προσοχη ,να ακουσουμε τα μηνύματα που μας φερνει και να μαθουμε σημαντικα πραγματα για τον εαυτο μας απο αυτην. Οσο περισσοτερο την κατανοουμε τοσο πιο ορθα κατανοουμε τα δίκια της,τοσο πιο κοντα στις λυσεις μας ερχομαστε και τοσο πιο πολλα ψυχικα μας αποθεματα ανακαλυπτουμε. Οφειλουμε απεναντι στην καταθλιψη να φανουμε σοφοι,να μην της επιτεθούμε και δειξουμε εχθρικη σταση απεναντι της,τουναντιον να κατανοήσουμε τους λογους που συχνα μας επισκεπτεται...
Δεν ηρθε για να μεινει,κι αυτο θα εξαρτηθει απο εμας! Ακουγοντας την προσεκτικα και κανοντας αυτα που οφειλουμε στον εαυτο μας την καταλληλη στιγμη,η χαρα θα παρει την θεση της στις επισκεψεις που θα δεχομαστε…
Απο το ποσο καλα θα φερθούμε στην καταθλιψη μας, στη “θεια με τα μαυρα”, θα εξαρτηθει και η στιγμη που θα φυγει...απο μονη της...οπως ηρθε... !!!
